Thốt Nốt - đặc sản miền Tây

 THỐT NỐT

 

Nguồn gốc: Có nguồn gốc từ Nam Á và Đông Nam Á
 
Đặc điểm hình thái:

-     Có thể chịu hạn, ngập nước những không thể chịu rét.
-     Thân to thẳng đứng, bẹ có gai ngắn hai bên, mọc ra từ thân, lá xòe tròn như lá cọ.

-     Cho những chùm quả lớn hình hơi tròn màu nâu hoặc màu hạt dẻ. 

-     Quả thốt nốt khi bổ ra là những múi nhỏ, trắng phau, nhiều nhựa, có mùi thơm rất lạ.

Cây thốt nốt 

Đặc điểm
 
-     Thốt nốt đực không cho quả, còn thốt nốt cái cho khoảng 50-60 quả.

-     Quả thốt nốt tròn, bên ngoài có màu đen, vỏ cứng. Bên trong quả thốt nốt chia thành 3 múi. Thịt thốt nốt phần màu trắng trong, khi còn non ăn mềm ngọt, khi già thì phần thịt này cứng dần. Có thể dùng phần thịt để nấu chè hoặc dầm nước đường và đá ăn rất mát.

Quả thốt nốt

 

-     Muốn lấy nước thốt nốt phải dùng những ống tre nhỏ, dài, rỗng ruột thông vào cuống hoa để hút. Công việc này được thực hiện lúc hoàng hôn vừa buông xuống. Với những vòi tre vừa được hun khói diệt khuẩn cột sát thân cây, những người thợ sẽ leo lên ngọn cây, đặt hết các ống tre để rạng sáng hôm sau thu gom về.

Lấy nước thốt nốt lúc hoàng hôn

 

-     Nước thốt nốt có vị ngọt, thơm nhưng cơm thốt nốt lại có vị nhạt. Khi dùng chung với nhau, 2 mùi vị hòa quyện sẽ cho vị ngon rất riêng, đậm đà mà không quá gắt.

Nước và cơm thốt nốt hòa quyện vào nhau

-     Hôm nào không vội, thích nhâm nhi, cho nước thốt nốt vào ly đá, bỏ vài viên cơm thốt nốt vào khuấy kỹ cho ngấm vào nhau rồi mới uống. Cái ngòn ngọt, thanh thanh của nước, mềm mềm dai dai của cơm thốt nốt như tan dần trong miệng. Một thứ nước rất ngon mà đa phần những người ngoài địa phương trải nghiệm một lần đều khó quên.

Giá trị dinh dưỡng: Thốt nốt có nhiều vitamin và khoáng chất cơ lợi như vitamin B1, C, sắt và potassium.
 

Công dụng: Lợi tiểu, giải nhiệt, tiêu viêm. 

Cơm thốt nốt

Đường thốt nốt

-     Đường thốt nốt là loại đường nấu từ dịch chảy từ nhụy hoa thốt nốt. Phần nước lấy từ trong quả thốt nốt chính là nước đường lỏng. Sau quá trình chế biến sẽ tạo thành những khối đường cứng, màu vàng đẹp mắt. Trung bình cứ 4 lít nước thốt nốt sẽ làm được 1kg đường thốt nốt.
-     Đường thốt nốt có vị ngọt thanh và hoàn toàn tự nhiên. Bên cạnh đó, đường thốt nốt cũng có nhiều vitamin và khoáng chất tốt cho cơ thể.
-     Đường thốt nốt có thể thay thế đường trắng trong nấu ăn bởi chúng có vị ngọt thanh, không gắt. Khi chế biến các loại nước chấm cần đến đường thì đường thốt nốt vẫn là lựa chọn tốt bởi chúng cho nước chấm có hương vị chuẩn không cho cảm giác ngọt gắt đồng thời màu sắc cũng đẹp hơn.

-     Ngoài ra đường thốt nốt có thể thay thế các chất tạo ngọt khác trong pha nước uống hay chế biến, thậm chí bạn cũng có thể nhâm nhi một vài miếng đường thốt nốt. Bởi chúng giúp thanh lọc cơ thể, giải nhiệt, tốt cho hệ tiêu hóa, ngừa bệnh thiếu máu, ngoài vị ngọt thanh nhẹ, đường thốt nốt còn mang đến cho người thưởng thức vị béo, khi ăn rất dễ gây “nghiền”.

Đường thốt nốt

Cách nấu đường thốt nốt

Trước tiên, người thợ sẽ thu hoạch dịch từ nhụy hoa thốt nốt theo phương tháp thủ công. Họ sẽ leo lên cây thốt nốt, cắt nhị hoa đực để thu hoạch dịch từ nhụy hoa. Sau đó, họ sẽ tiến hành nấu đường.

Bước 1: Cho dịch nhụy hoa vào chảo lớn, đun lên để cô đặc phần nước này.

Bước 2: Trong quá trình nấu, đảo đều dung dịch đến khi trở nên sền sệt thì đổ sang chảo khác. Tiếp tục đun hỗn hợp với lửa vừa đến khi chuyển màu vàng ươm.

Bước 3: Chuẩn bị các khuôn hình ống tròn, hoặc khuôn hình tròn dầy khoảng 2 - 3cm. Sau đó, đổ đường vào các khuôn.

Bước 4: Cuối cùng, dùng lá thốt nốt gói khuôn này lại. Chờ khi đường đông đặc và khô lại là hoàn thành.
Ở các tỉnh miền Tây, người dân dùng đường thốt nốt để nấu chè, nấu ăn, làm bánh. Đường thốt nốt hoàn toàn không chứa hóa chất nên không chỉ giúp món ăn mang màu vàng đẹp mắt, có mùi thơm lại tốt cho sức khỏe.

Cách chọn mua đường thốt nốt

Đường có màu đục. Không thấy tinh thể đường ánh lên.
Đường được làm thủ công nên có mùi thơm se lẫn mùi khét nhẹ.
Đường mịn, dùng muỗng cạo dễ dàng.
Độ tan của đường thốt nốt cao, không lợn cợn lâu tan như đường thông thường.

Vị ngọt thanh diu, dễ chịu, đôi khi nếm sẽ có vị chua nhẹ đầu lưỡi sẽ lẫn vị ngọt.

Đường thốt nốt

Nước thốt nốt

Nước thốt nốt có vị ngon như nước dừa, ngọt và mát, và có mùi thơm đặc trưng. Bạn mua nước thốt nốt được nấu sẵn ở chợ, cho thêm thịt thốt nốt thái sợi, một ít đường và đá. Như vậy là đã có ngay món nước thốt nốt ngọt mát, thanh nhiệt ngày hè.

Nước thốt nốt

Chè thốt nốt

Chè thốt nốt cũng rất được ưa chuộng bởi các tín đồ yêu ngọt. Các thành phần trong chè đa dạng tùy người nấu nhưng không thể nào thiếu đường và cùi thốt nốt. Thưởng thức món chè thốt nốt ngon hơn khi dùng lạnh, để cảm nhận được vị béo ngậy của nước cốt dừa, cùi thốt nốt mềm, dẻo ăn rất thú vị.

Chè thốt nốt

Bánh bò thốt nốt

Bánh bò làm với đường thốt nốt sẽ có mùi thơm nhẹ từ thốt nốt, vị ngọt thanh và màu vang ươm vô cùng bắt mắt. Đây là đặc sản của vùng Châu Đốc (An Giang) - nơi vốn trồng rất nhiều thốt nốt.

Bánh bò thốt nốt